OLAA!! Son Ana , e son a
encargada do apartado de música tradicional . Neste apartado, ensinareivos moitas cousas sobre o tambor , a pandereta ou
a gaita . Hoxe , explicareivos as partes da gaita.
A
gaita, non é un instrumento aburrido , é dicir , que non ten porque ser escura
e negra toda , a miña e a de meu irmán siguen as tendencias da moda. A miña
gaita, é azul cun bordado dun trisquel de follas de Carballo douradas e os
farrapos son azúis e negros. A madeira é de granadillo, e dicir escura pero as
gaitas tamén poden ser de buxo ou así. A de meu irmán, é violeta, con un
bordado dunha vacaloura.
As
gaitas, poden ser de varias voces , é dicir por ejemplo , a miña é de 4 voces é
dicir que ten ronco , ronqueta , chillón e punteiro . tamén hai gaitas de 3 ou
de 2 voces.
PARTES DA GAITA :
_ OS
FARRAPOS : son fíos de lá ou tea moi finiña que se colgan en distintas
partes da gaita e van a xogo co vestido.
_ O SOPRETE : é a parte da gaita por onde
se sopra, para hinchar o fol , o zapón ou válvula impide que o aire volva para
atrás.
_ RONCÓN : produce o son máis grave da
gaita . O son que produce é de dúas octavas máis grave que a tónica do punteiro . Divídese en
tres partes , a prima a tercia e a copa. Na prima, atópase o pallón.
_ RONQUILLA OU RONQUETA : produce tamén un son
continuo . É unha octava máis aguda que o roncón e unha octava mais grave que a
tónica do punteiro . Tamén leva un pallón, máis pequeño que o do roncón .
_ RONQUILLO OU CHILLÓN : É o máis agudo dos sons continuos , soe levar
palleta como o punteiro , soando entón a dominante. Tamén pode levar un pallón
e entón soará a tónica do punteiro .
_ PUNTEIRO :
É o elemento melódico da gaita , onde se tocan as músicas. Leva unha
palleta .
PALLETAS : a palleta é a que da a afinación e o timbre da gaita . É moi delicada e
hai que evitar rozaduras , golpes , humidade excesiva , o troco de mollada a
v enxoita
ou deixala ao aire , fóra da gaita , por moito tempo. Os antigos gaiteiros ,
mantíñana metida en alcohol , óleo , ou
augardente do país.
O material que mais se utiliza na súa
construcción , é a
cana , aínda que tamén as hai de plástico , corno ou
marfil.
De todos xeitos , a que mellor da
resultado , é a de
cana .
A palleta consiste en 2 láminas de cana
enfiadas a
carón dun tubito metálico , chamado
caurel ou tudel .
Cando o vento roza nas láminas , a vibración das
mesmas , provoca o son característica da
gaita que
logo se modula cos dedos no punteiro. Ao
pé da cana
vai o xugo ou canga , que controla a
apertura das
láminas . Se queremos pechar as láminas ,
premémoslle no centro , e se queremos
abrilas nas
beiras . O enfiado , pode considerarse
unha parte da
palleta de seu.
Pallóns
: o pallón é tamén de gran importancia , pois dalle á gaita galega , no caso do
ronco , dúas oitavas por baixo , da tónica do punteiro . O pallón non só se
emprega no roncón , senón que tamén na ronqueta ou ronquilla e no chillón ou
ronquillo . No caso do chillón , tamén se podería empregar unha palleta obtendo
unha quinta ascendente.
O mellor
pallón é o tradicional, feito de cana ao igual
ca palleta. Tamén os houbo metálicos e os chamados “pallón de bolígrafo”
pero non son recomendados porque deforman o timbre característico do ronco.
Agora empézanse a utilizar
pallóns feitos con derivados do plástico que se imitan aos de cana no seu
timbre.
ENTREVISTAS
Manuel
Cruces : actualmente profesor de gaita , e percusión de todos tipos e gaiteiro
de TNT Tanto Nos Ten .
Bos días
, antes de nada quería agradecerlle que nos emprestara un pouco do seu tempo
para esta entrevista.
Non teño
ningún problema .
Bueno ,
comezamos .
Con
cantos anos comezou a tocar?
Con 11
anos xustos .
Quen lle
ensinou a tocar a gaita?
Manuel
Solla Fernandez
Algunha
vez rompiches algunha parte da gaita?
Si , un
punteiro e palletas innumerablemente contables.
Con que
grupos tocaches?
Empecei
con FOLLAS NOVAS
Logo... :
AIRIÑOS GALEGOS
A.F.XARGARETE
CERNE
KERN
LUG NASAD
PROJECTO GZ
XANS
TANTO NOS TEN
DE VIRAÇÓN
Por que empezaches a tocar a gaita?
Porque meus pais vian que eu leía
moitísimo e
metéronme na música e dende entón
xa ves .
Que grupos che gustan?
Música moi variada porque me gusta
todo tipo de
música pero de música tradicional
pode que Sunrá
cantos ensaios tes á semana?
Teño 6
días á semana de ensaios
É moi
difícil vivir da música?
Di – fi – ci – lí – si – mo
Cales das túas actuacións
destacarían na túa vida?
A 1ª vez que toquei e ortigueira e
todas as
actuacións con TNT
con relación a música tradicional , que cousas
estas orgulloso de ter feito?
Tratar de
transmitirlla a outra xente.
Que opinas en que situación está a musica
tradicional en Galicia?
A nivel institucional , abandonada
completamente e
a nivel da xente desactivada.
Bueno moitas gracias por
prestarnos este tempo para a entrevista , adeus !
Bueno ata aquí esta primeira intervención de
música tradicional,espero que vos gustara!
Ana, enorabuena no pensaba que la gaita tuviera tantas partes.:)
ResponderEliminarleichelo todo!? mima jajajja gracias . traballo costou pero ahi esta
EliminarLa verdad es que es un buen trabajo
ResponderEliminarSI é un bo traballo, Ana si o lein n hora de lectura leome 10 páxinas o máis e increible que estendo ao teu lado aun non sepas que me encanta leer
ResponderEliminara que toco eu non ten chillon
ResponderEliminarousexa
e de 3 voces
pero aunque toque a gaita
metade non o sabia